Հայոց լեզու, գրականություն. հոկտեմբեր, նոյեմբեր (8-րդ դասարան)

Դեկտեմբեր  ամսվա առաջադրանքները տես այստեղ:

30.11.2016թ.

Դասարանում

Ընթերցել և կատարել առաջադրանքները.
Այն հեռավոր գիշերը. Վիլյամ Սարոյան- ընթերցում, քննարկում

Լրացուցիչ աշխատանք

• Գրավոր վերլուծել պատմվածքը, հրապարակել բլոգում:
• Համառոտ (3-4 նախադասությամբ) պատմել ստեղծագործության ֆաբուլան:
• Դուրս գրել այն հատվածները, որտեղ խտացված է հեղինակի ասելիքը:
• Դուրս գրել այն պատկերները, որոնք, ձեր կարծիքով, առավել հուզական են:

23.11.2016թ.

Դասարանում

Աստվածաշնչյան հատվածների քննարկում:

Յարոսլավ Հաշեկ ,,Ինչպես էի շներ վաճառում,,-  քննարկում:

Պատմվածքը վերլուծում ենք բլոգներում:

Լրացուցիչ աշխատանք
,,Ինչպես էի շներ վաճառում,, վերլուծություն (հրապարակում ես բլոգներում):

1.Ընդգծված դարձվածքները փոխարինի՛ր տեքստի ոճին հարմար հոմանիշ բառերով:

Մեր նախնիները երևի շատ դառը փորձերից այն համոզման էին եկել, որ ձուկ ուտելիս չի կարելի երկաթե դանակ գործածել: Այդ կանոնը բանի տեղ չդնող մարդիկ անկողին էին ընկնում ու նույնիսկ հոգին փչում: Հիմա արդեն գլխի ենք ընկել, թե ինչից էր  դա. երկաթը հեշտ քայքայվող սպիտակուցների հետ (ձկան մսի մեջ շատ կա) ռեակցիայի մեջ է մտնում, որի հետևանքով առաջ է գալիս թունավոր նյութ:

Այսօր արդեն կենցաղում երկաթե դանակ չի օգտագործվում. Ադամի տարվանից ստեղծվել է չժանգոտվող պողպատը, որը կարելի է առանց ահ ու դողի օգտազործել: Բայց գյուտն ուշացել էր. սովորությունն իր գործն արել էր: Հիմա ընդհանուր կարծիքն այն է, որ ձուկը դանակով ուտել չի կարելի:

2.Ընդգծված դարձվածքները փոխարինի՛ր տեքստի ոճին հարմար հոմանիշ բառերով:

Մեր դարաշրջանից 481 տարի առաջ Պարսկաստանի տիրակալ Քսերքսեսը կռվի էր դուրս եկել  հունական պետությունների միության դեմ: Ավանդությունն ասում է, թե դա մտքին դրեց  միայն նրա համար, որ ուզում էր  թզի համըտեսնել, իսկ  աթենական օրենքներն այդ համեղ պտուղների արտահանության դեմն առել էին:
Փոքրասիական ժողովուրդների դիմադրությունն արյան մեջ խեղդելով, քաղաքները գրավելով, կրակի ճարակ դարձնելով  ու հողին հավասարեցնելով` պարսիկները հասան Եվրոպան Ասիայից բաժանող բնական արգելագծին` Հելլեսպոնտոսի նեղուցին: Նեղուցն անցնելու համար Քսերքսեսը կամուրջ կառուցել տվեց: Բայց երբ կամուրջն արդեն պատրաստ էր, սոսկալի փոթորիկ պայթեց, որն այն խորտակեց  ու ցրիվ տվեց: Արյունը Քսերքեսի գլխին խփեց, հրամայեց նեղուցի հախից գալ խարազանի երեք հարյուր հարվածով և ջրի մեջ ստրկության շղթաներ գցել: Ջրի ջարդը տվողներին  հրամայված էր արտասանել հետևյալ խոսքերը. «Չարաղետ ջուր, քո տիրակալն այս պատիժը նշանակեց, քանի որ դու անազնիվ վարվեցիր, իսկ նա քեզ ոչ մի վատ բան չէր արել»: Եվ մինչ պատժում էին ծովին, թագավորը հրամայեց թռցնել գլուխներն այն մարդկանց, որոնց հրամայել էր կամուրջ կառուցել: Ծովի ու մարդկանց գլուխը մտավ, որ ավելի լավ է պարսից տիրակալի ճանապարհին դեմ չկանգնեն:
Հետո շինարարները ձեռնամուխ եղան  մի ուրիշ, ավելի ամուր կամրջի շինարարությանը: Երբ դա պատրաստ էր, ու Քսերքսեսի առջև արդեն իսկապես բաց էր Եվրոպա տանող ճանապարհը, տիրակալը տատանվում էր` անցնի՞, թե՞ չանցնի: Ամենայն հավանականությամբ վախենում էր ծովի վրեժխնդրությունից: Փոխանակ տեղն ու տեղը ճամփա ընկնելու`  նա հրամայեց քրմերին ամեն ինչ անել նեղուցի բարեհաճությունն ու ողորմածությունը նվաճելու համար, իսկ ինքն իր սուսերն ու ոսկե անոթները ծովին մատաղ արեց:  Զոհաբերությունից հետո սկսվեց անցումը, որը  հինգ օր ու գիշեր տևեց: Քսերքսեսը միայն վերջում սիրտ արեց  ու անցավ:

22.11.2016թ.

Դասարանում

Աշխատում ենք նախագծերով:

Յարոսլավ Հաշեկ ,,Ինչպես էի շներ վաճառում,,- ընթերցում, քննարկում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Կարդալ պատմվածքը և պատմել սովորել- Յարոսլավ Հաշեկ ,,Ինչպես էի շներ վաճառում,,:

Փոխադրեք հատվածները:

Խնդրեցէ՛ք՝ եւ տացի ձեզ, հայցեցէ´ք՝

եւ գտջիք, բախեցէ´ք՛ եւ բացցի ձեզ։       

Զի ամենայն որ խնդրէ՛ առնու, եւ

որ հայցէ` գտանէ, եւ որ բախէ` բացցի նմա։   

                                                                                                              (Ղուկաս  ԺԱ,  9-10)

տացի               — տրվի, կտրվի, պիտի տրվի, տրվելու է

հայցել              — խնդրել, աղաչել, աղերսել, պահանջել, կամենալ, փնտրել, որոնել

զի                     — որովհետև, քանի որ, թե

բացցի              — բացվի, կբացվի, պիտի բացվի, բացվելու է

գտջիք               — գտնեք, կգտնեք, պիտի գտնեք, գտնելու եք

առնու               — առնում է, վերցնում է

նմա                  — նրան

Մտէք ընդ նեղ դուռն. քանզի ընդարձակ է դուռնն եւ համարձակ ճանապարհն` որ տանի ի կորուստ, եւ բազումք են, որ մտանեն ընդ նա: Քանզի անձուկ է դուռնն եւ նեղ ճանապարհն`  որ տանի ի կեանս, եւ սակաւք են, որ գտանեն զնա:

                                                                                                                                                                                                                                                       (Մատթէոս   Է,  13-14)

ընդ դուռն                   — դռնով

ընդ նա                       —  նրանով

համարձակ               — այստեղ` ընդարձակ, լայն

տանի                         — տանում է

ի կորուստ                 — դեպի կորուստ

բազումք                     — շատերը

անձուկ                       — նեղ

ի կեանս                      — դեպի կյանք

սակաւք                       — քչերը

դուռնն                         — այն դուռը

  

ԻԳ)     Ի սկզբանէ արար Աստուած զերկին ու զերկիր: Եւ երկիր էր աներեւոյթ եւ անպատրաստ. Եւ խաւար ի վերայ անդնդոց. եւ Հոգի Աստուծոյ շրջէր ի վերայ Ջրոց: Եւ ասաց Աստուած` Եղիցի լոյս.  եւ եղեւ լոյս: Եւ ետես Աստուած զլոյսն զի բարի է:  

                                                                                                                                                                                                                                                         (Ծննդոց    Ա,   1-4)  

ի սկզբանէ                         — սկզբում

արար                                 — արարեց, ստեղծեց

զերկին                              — երկինքը

աներեւոյթ                         — անտեսանելի, աչքին չերևացող

ի վերայ անդնդոց             — անդունդների վրա

շրջէր                                  — շրջում էր

եղիցի                                 — լինի, թող լինի, կլինի, պիտի լինի, լինելու է

եղեւ                                    — եղավ

ետես                                  — տեսավ

21.11.2016թ.

Դասարանում

Հակոբ Պարոնյանի ,,Մեծապատիվ մուրացկանները,, -քննարկում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Ստեղծագործական աշխատանք- ,,Մերօրյա մեծապատիվ մուրացկանները,, (հրապարակել բլոգում):

Կարդալ պատմվածքը՝ Յարոսլավ Հաշեկ ,,Ինչպես էի շներ վաճառում,,:

18.11.2016թ.

Դասարանում

Ընթերցանություն:

Լրացուցիչ աշխատանք

,,Մեծապատիվ մուրացկաններ,, պատմվածքի քննարկում:

Աշխատանք նախագծերով (,,Գրաշխարհ,,, ,,Մտացրիվ,,, ,,TV blog,, , ,,Սպորտ բլոգ,, և մյուսներ):

Թարգմանում եք երկուական առակ Pritchi.ru  կայքից, հրապարակում բլոգներում:

Առաջադրանքներ

1) Աբիսողոմ աղայի մեջ ի՞նչն է ծաղրվում:

2) Հերոսներից ո՞վ է մուրացկանը: Ինչո՞ւ է համարվել մեծապատիվ մուրացկան:

3) Ցույց տուր բանաստեղծի ստեղծագործությունների նկատմամբ`

ա) իր` բանաստեղծի վերաբերմունքը

բ) Աբիսողոմ աղայի  վերաբերմունքը: Ինչպիսի՞ն է հեղինակի (Պարոնյանի) վերաբերմունքը դրանց նկատմամբ: Պատասխանդ պատճառաբանիր:

17.11.2016թ.

Դասարանում

Գրքի տոն: Այցելություն գրադարան:

Կարդալ Հակոբ Պարոնյանի ,,Մեծապատիվ մուրացկանները,, (հատված):

Լրացուցիչ աշխատանք

Առաջադրանքներ

Հատվածը պատմել սովորի՛ր:

1. Նախադասություններն արևելահայերեն դարձրո՛ւ.
Աբիսողոմ աղային ներկայացավ երիտասարդ մը: Ատենաբանը կայնած տեղը այնպես կդողար, որ Աբիսողոմ աղային սիրտը կհատներ, թե կազը գետինը պիտի իյնար:
3. Գտի՛ր բանաստեղծի արտաքինը ծաղրող հատվածներ:
4. Մեկ բառով կամ բառակապակցությամբ նկարագրի՛ր բանաստեղծին:
5. Բնութագրի՛ր բանաստեղծի խոսքը: Ասածդ հաստատի՛ր մեջբերումներով:

16.11.2016թ.

1.Բացատրիր հետևյալ փոխաբերությունները.

ա/ ոչ արյուններ, քրտինք հոսին

Լայն երակին մեջ ակոսին:

բ/ Ամեն աստղե ցող կայլակի

Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի

գ/ Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին

Հավետ լողա թող գերանդին

դ/ Ծաղկի մեղրը փեթակներուն,

Հորդի գինին բաժակներուն

2.Ինչպիսի՞ հայրենիք է ուզում ունենալ քնարական հերոսը, ի՞նչն է կարևորում: 

Ի՞նչը կփոխեիր կամ ի՞նչ կավելացնեիր (պակասեցնեիր):

3. Մաղթանքներից մեկն ընտրիր որպես վերնագիր. պատճառաբանիր ընտրությունդ:

Գործնական քերականություն

1.Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր տրված նախադասություններով:

Բազմապիսին է կենդանիների աշխարհը, ո՞ր :  Օձերի որոշ տեսակներ, ո՞ր դեպքում, ջերմության հազարերորդական աստիճանի փոփոխությանն արձագանքում են:  Չղջիկն այնքան նուրբ լսողություն ունի, որքա՞ն : Արու թիթեռնիկն իր «անտենայով» իմանամ է էգի տեղը նույնիսկ այն դեպքում, ո՞ր դեպքում: Ե՞րբ, հնարավոր կլինի արտասովոր զգայուն ռադիոաստղադիտակներ ստեղծել: Իսկ դա հնարավորության կտա լսելու ազդանշաններ, ինչպիսի՞:

Դրանից գիտնականները սովորելու շատ բան ունեն: Անգամ շատ հեռու են լինում քամու կամ կրակի գոտուց: Իր ծղրտոցից երկու հագար անգամ ավելի բարձր աղմուկի մեջ էլ մոծակի բզզոցը լսում է: Նա հինգ կիլոմետր հեռու է լինում: Գիտնականները թիթեռնիկի «անտենայի» ու չղջիկի լսողական ապարատի աշխատանքի սկզբունքը հասկանան: Դրանց աղբյուրը ինչ-որ տեղ տիեզերքում է:

Լրացուցիչ աշխատանք
Ավարտել դասարանական աշխատանքը:

15.11.2016թ.

Դասարանում
Դանիել Վարուժանի ,,Անդաստան,,
1.Բացատրիր հետևյալ փոխաբերությունները.

ա/ ոչ արյուններ, քրտինք հոսին

Լայն երակին մեջ ակոսին:

բ/ Ամեն աստղե ցող կայլակի

Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի

գ/ Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին

Հավետ լողա թող գերանդին

դ/ Ծաղկի մեղրը փեթակներուն,

Հորդի գինին բաժակներուն

2.Ինչպիսի՞ հայրենիք է ուզում ունենալ քնարական հերոսը, ի՞նչն է կարևորում: 

Ի՞նչը կփոխեիր կամ ի՞նչ կավելացնեիր (պակասեցնեիր):

3. Մաղթանքներից մեկն ընտրիր որպես վերնագիր. պատճառաբանիր ընտրությունդ:

Լրացուցիչ աշխատանք

Ստեղծագործական աշխատանք- ,,Երջանկությունս նման է...,,

Դանիել Վարուժան ,,Անդաստան,,-անգիր եք սովորում

14.11.2016թ.

Դասարանում

Մատթեոս Զարիֆյան ,,Երջանկություն,, 

Ես այսօր
Ճառագայթ մ'եմ բոսոր,
Աչքերուս, հեշտօրոր,
Այնքա՜ն լույս ունիմ, որ
Կժպտիմ
Մտերիմ
Արևին...
Ու վարդե՜ր կ'երևին
Արևին
Ոսկեղեն
Հոգիեն...
Ես այսօր, ես այսօր
Արեգա՜կ մ'եմ բոսոր..

1. Բացատրի՛ր տրված մակդիրները՝ մտերիմ արև, արևի ոսկեղեն հոգի:

2. Բացատրի՛ր պատկերը՝ Ու վարդեր կերևին, Արևի ոսկեղեն հոգիեն:

3. Բանաստեղծության մեջ ինչպիսի՞ տրամադրություն է արտահայտված:

4. ա. Կարդա՛ նախադասություն առ նախադասություն՝ առանց առանձնացնելու /արտահայտելու/ բանաստեղծության տողերը:

բ. Կարդա՛ տող առ տող՝ ցույց տալով բանաստեղծության ռիթմը:

Ի՞նչ է տալիս բանաստեղծության այդպիսի կառուցվածքը:

5. Համեմատիր առաջին և վերջին երկտողերը և բացատրի՛ր տարբերությունը:

Լրացուցիչ աշխատանք

Անգիր եք սովորում Զարիֆյանի ,,Երջանկություն,, բանաստեղծությունը: 

Շատ լավ կարդալ եք սովորում Դանիել Վարուժանի ,,Անդաստան,, բանաստեղծությունը:

Առաջադրանքներ

Դուրս եք գրում անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրում:

11.11.2016թ.

Դասարանում

Ընթերցում ենք գրադարանում:

Լրացուցիչ աշխատանք
Մասնակցություն հայոց լեզվի ֆլեշմոբին:
Գրավոր պատմում եք ընթերցասրահում անցկացրած դասի մասին, վերլուծւմ ձեր կարդացած գիրքը և հրապարակում բլոգում: (8-1 դասարանի սովորողներ)
Բլոգներում պատմում-լուսաբանում եք (նկարաշարով+պատումներ, տեսաֆիլմեր, ձայնագրություններ) ,,Ընթերցում ենք փոքրերի համար,, նախագիծը և հղումն ուղարկում եք ինձ: (8-4 դասարանի սովորողներ)

Կետադրել հատվածները.
I

Երկրում շատ բարձր ու անմատչելի մի լեռ կար  որ լիքն էր բոլոր բարիքներով: Մարդիկ կամեցան դրա վրա բնակություն հաստատել: Սակայն նրա վրա բարձրանալր շատ դժվար էր թեև վերելքի շատ ճանապարհներ կային: Նրանք ովքեր բարձրանալու ժամանակ կանգ առան հանգստանալու սայթաքեցին ու ցած գլորվեցին մինչև ստորոտը: Իսկ ովքեր դադար առնել չուզեցին այլ գավազանի օգնությամբ շարունակեցին վերելքը  բարձրացան լեռան վրա ու հանգիստը կյանք վայելեցին:
Այդպես թուլակազմ ու վախկոտ մարդիկ մնում են կես ճանապարհին ու կորչում իսկ հաստատակամները համբերությունն իրենց նեցուկ ունենալով վեր են բարձրանում ու հասնում իրենց նպատակին:

II

Մի կղզում մի մարդ է ապրելիս լինում: Այս մարդն այնքան ալարկոտ է լինում որ օրերով տեղից վեր չի կենում: Մի օր էլ նա լսում է  որ դիմացի կղզում միաչքանիներ են ապրում: Որոշում է գնալ ու նրանցից մեկին բերել իր հետ: Մտածում է  որ միաչքանուն ցույց տալու համար փող կվերցնի մարդկանցից ու կհարստանա: Ծուլանում է թե մի քիչ լավ մտածի մի օր վեր է կենում նավակն է նստում ու թիավարում դեպի միաչքանի մարդկանց կղզին:

10.11.2016թ.

Դասարանում

Ստեղծագործական աշխատանք` ,,Ապրեցնող աշուն,,

Լրացուցիչ աշխատանք
Ավարտում եք դասարանական աշխատանքը, դնում եք բլոգում:

Գործնական քերականություն

Գոյականի հոլովումը

1.Բացատրիր, թե ինչի՛ հիման  վրա են խմբավորված գոյականները:

Ա. Երեխա, կատակ, ընկեր, դաշտ, այգի, ուղղություն:

Բ. Երեխայի(ն), կատակից, ընկերոջ(ը), դաշտով, այցում, ուղղությամբ:

2.Տրված բառերի սեռական հոլովը կազմի՛ր, ընդգծի՛ր վերջավորությունները և բացատրիր Ա  և Բ խմբերի բառերի տրական հոլովաձևերի տարբերությունը:

Օրինակ` պատուհանի, շան

Ա Պատուհան, մարդ, գարուն, գիշեր, կին:

Բ. Տուն, շուն, գեղեցկություն, հայր, մայր, եղբայր:

3.Բառակապակցություններ կազմի՛ր` հարցական դերանունները փոխարինելով տրված գոյականներով և դերբայներով:

Աշխատանք, խաղ, ուսում, հանգիստ, գործել, խաղալ, սովորել, հանգստանալ:

Ինչի՞ հնարավորություն ունենալ:

Ինչի՞ հնարավորություն ընձեռել (տալ):

Ինչի՞ նպատակ ունենալ:

4.Բառակապակցություններ կազմի՛ր` հարցական դերանունները փոխարինելով տրված գոյականներով և դերբայներով:

Միտք, ճնշում, ցավ, հեռանալ, առաջանալ, մոռանալ:

Դիմադրել ինչի՞ն:

Դիմանալ ինչի՞ն:

5.Բառակապակցություններ կազմի՛ր `  հարցական դերանունները փոխարինելով տրված գոյականներով և դերբայներով:

Կռիվ, հաշտություն, ձեռք մեկնել, փոխել,քննարկել, դիմագրավել:

Պատրաստ լինել ինչի՞(ն):

Պատրաստվել ինչի՞(ն): 

6.Տեքստը գրավոր փոխադրի՛ր ՝ ուղղակի խոսքերը դարձնելով անուղղակի:

Երկրորդ մոլորակի վրա ապրում էր փառասերը:
-0՜, ահա և երկրպագու հայտնվեց,- հեռվից Փոքրիկ իշխանին նկատելով` բացականչեց նա:
Չէ՞ որ սնապարծ մարդիկ միշտ մտածում են. «Հավանաբար բոլորն էլ ինձնով հիացած են»:
-Բարի օր,- ասաց Փոքրիկ իշխանը:- Ի՛նչ հետաքրքիր գլխարկ ունեք:
-Սա նրա համար է, որ գլուխ տամ,- բացատրեց փառասերը,- գլուխ տամ, երբ ինձ ողջունելու լինեն: Դժբախտաբար, այստեղ ոչ ոք չի գալիս:
-Ահա թե ինչ,- շշնջաց Փոքրիկ իշխանը: Բայց նա ոչինչ չհասկացավ:
-Հապա մի ծափ տուր,- ասաց փառասերը:
Փոքրիկ իշխանը ծափ տվեց: Փառասերը գլխարկը հանեց և սկսեց համեստորեն գլուխ տալ:
«Այստեղ ավելի ուրախ է, քան ծեր թագավորի մոտ»,- մտածեց Փոքրիկ իշխանը: Եվ նա նորից սկսեց ծափ տալ, իսկ փառասերը նորից, գլխարկը հանելով, խոնարհվեց:
Այսպես մի հինգ րոպե նույն բանը կրկնվեց, և Փոքրիկ իշխանը ձանձրացավ:
-Իսկ ի՞նչ պետք է անել, որ գլխարկն ընկնի,- հարցրեց նա:
 Բայց փառասերը չլսեց: Սնապարծ մարդիկ, բացի գովեստից, ամեն ինչի նկատմամբ խուլ են:
-Դու իսկապե՞ս իմ խանդավառ երկրպագուն ես,- Փոքրիկ իշխանին հարցրեց նա:
-Իսկ այդ ինչպե՞ս են երկրպագում:
-Երկրպագել նշանակում է  ընդունել, որ այս մոլորակի վրա ես ամենագեղեցիկն եմ, ամենից շքեղը, հարուստն ու խելոքը:
-Բայց չէ՞ որ քո մոլորակի վրա ուրիշ մարդ չկա:
-Դե ոչինչ, ինձ հաճույք պատճառելու համար, միևնույն է, հիացի՛ր ինձանով:
-Ես հիանում եմ,- ուսերը թոթվելով ասաց Փոքրիկ իշխանը,- բայց մի՞թե դա քեզ ուրախություն է պատճառում:

Եվ նա փառասերի մոտից փախավ:
«Իսկապես որ մեծահասակները շատ տարօրինակ մարդիկ են»,- պարզամտորեն մտածեց նա ու ճանապարհ ընկավ:

09.11.2016թ.

Դասարանում

,,Զարմանալի աշուն,, բանաստեղծության քննարկում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Ստեղծագործական աշխատանք-,,Չեմ սիրում, որ,,(հրապարակում եք բլոգներում)

Անգիր եք սովորում ,,Զարմանալի աշուն,, բանաստեղծությունը:

Բանաստեղծությունից դուրս եք գրում այն տողերը (հատվածները), որոք, ձեր կարծիքով, աշունը դարձնում են զարմանալի և հիմնավորում եք ձեր ընտրությունը:

Նայելու ենք ձեր պատրաստած աշնանային տեսանյութերը (աուդիոնյութերը): Ովքեր չեն պատրաստել, պատրաստում են և հրապարակում բլոգում:

08. 11. 2016թ.

     Դասարանում

ԶԱՐՄԱՆԱԼԻ ԱՇՈՒՆ

Այս աշունը եկավ, բացվեց, ինչպես երբեք,—
Եկավ, ինչպես զինվոր ու ղեկավար.—
Այս աշունը բերեց իմաստության երգեր
Եվ պայքարի կանչեց — ապագայի համար։—

Եվ աշնան ցուրտ քամին ինձ մարտակոչ թվաց,
Թվաց կռվի կանչող հնչուն շեփոր,—
Եվ անձրևի շնչով երբ երեսիս հևաց —
Ինձ զգացի ես թարմ — և անչափ նո՛ր։ —

Եվ անձրևի թելերն ինձ թվացին թելեր՝
Աշխարհներին կապող և կյանքին խո՛ր,—

Կարծես ծառե՛րն անգամ պայքարի են ելել,
Որ թոթափեն հույզերը — և դառնան նոր...

Շրշյուն աշունն այսօր ինձ՝ գործ ու կյանք վսեմ
Եվ ո՛չ թե մուժ ու մահ ու անկում է գուժում։—
Օ, հիրավի, երբե՛ք ես չեմ տեսել
Մի այսպիսի՜ աշուն...

Առաջադրանքներ
Ստուգել լեզվական առաջադրանքները:
Բառարանով բացատրիր հետևյալ բառերը` մարտակոչ, շեփոր, շրշյուն, վսեմ, մուժ, գուժել:
Բացատրիր հետևյալ հատվածները.
Եվ աշնան ցուրտ քամին ինձ մարտակոչ թվաց,
Թվաց կռվի կանչող հնչուն շեփոր,—
Եվ անձրևի շնչով երբ երեսիս հևաց —
Ինձ զգացի ես թարմ — և անչափ նո՛ր։ —

Եվ անձրևի թելերն ինձ թվացին թելեր՝
Աշխարհներին կապող և կյանքին խո՛ր,—

Կարծես ծառե՛րն անգամ պայքարի են ելել,
Որ թոթափեն հույզերը — և դառնան նոր...

Շրշյուն աշունն այսօր ինձ՝ գործ ու կյանք վսեմ
Եվ ո՛չ թե մուժ ու մահ ու անկում է գուժում։—

Այլ վերնագիր հորինիր բանաստեղծության համար:
Ստեղծագործական աշխատանք-,,Ապրեցնող աշուն,,

 Լրացուցիչ աշխատանք
Եղ. Չարենցի ,,Զարմանալի աշուն,, բանաստեղծությունն անգիր սովորել:

07. 11. 2016թ.

           Դասարանում

1.Անուղղակի խոսքերը դարձրո՛ւ ուղղակի:

Ծերունին վճռական տեսքով ասաց, որ հասավ նաև իր գործելու ժամանակը:
Նա զարմացավ, թե ի՛նչ է կրակը, ինքը չի վախենում կրակից:
Նա խնդրեց, որ նավապետը բացատրի, թե ի՛նչ է պատահել իրենց ջրին:
Խոհարարն ասաց, որ ինքը գործ չունի մեր փորձերի հետ, իրեն իսկական մաքուր ջուր է պետք:
Բարկացած ընկերոջը հանգստացնելու համար ասում էր, որ նրա նման ուրիշ մեկն էլ չկա, ու դեռ ոչ ոք այդպիսի պայմաններում չի եղել և այդպիսի բան չի արել: 

2.Կետադրի՛ր:

Պլատոնի Ատլանտիդան ամենազարմանալի ու հանելուկային լեգենդներից մեկը ավելի քան երկու հագար տարի հուզում է մարդկությանը երկուսուկես հազարամյակ շարունակ վեճեր և ծավալվում Ատլանտիդսւյի այդ առեղծվածային «երկրի» շուրջ որտեղ հավանաբար պետք է փնտրել Արևելքի և Արևմուտքի խոշորագույն քաղաքակրթությունների արմատները սակայն այդ հեռավոր անցյալում Հին Եգիպտոսի պատմության առաջին հայտնի շրջանից էլ  4-5 հազարամյակ առաջ ամեն ինչ անէանում է անգիտության մշուշում այդտեղ թափանցելը դեռևս անհնարին է օվկիանոսների ստորջրյա խորությունները նույնիսկ քսանմեկերորդ դարի նախաշեմին շարունակում են մնալ մեր մոլորակի ամենաթույլ ուսումնասիրված բնագավառներից սակայն հետազոտությունների շրջանակը աստիճանաբար նեղանում է քանի որ ծովային երկրաբաններն ավելի ու ավելի ակտիվորեն են թափանցում այնտեղ գլխավորն իհարկե դեռ առջևում է չնայած Ատլանտյսւն օվկիանոսի երկրաբանական տարեգրության որոշ էջեր արդեն ընթերցված են Պլատոնը գրում է որ Ատյանտիդայի մասին լսել է իր պապից Կրիտիոսից իսկ վերջինս «իմաստունների իմաստուն» Սոլոնից դարավոր գաղտնիքը Սոլոնին են հաղորդել Նեղոսի դելտայում գտնվող Սաիս քաղաքի քուրմերը դեռևս մ. թ. ա. վեցերորդ դարում Սաիսի տաճարում պահպանված քրմական գրքերում գրառումներ են եղել մարդկության պատմության վաղեմի իրադարձությունների վերաբերյալ որոնց մասին Հելլադայում չգիտեին կամ գուցե արդեն մոռացել էին այնտեղ եղել են գրառումներ նաև Հերակլեսյան սյուներից այն կողմ գտնվող ատլանտեերի հզոր տերության Ջիբրալթարի նեղուցի ատլանտների ու հին հելլենների միջև եղած պատերազմների Ատլանտիդայի կործանման մասին:

3.Ուղղակի խոսքերը դարձրո՛ւ անուղղակի:

Մի անգամ, քննություններից առաջ, էյնշտեյնին հարցրին.
_Դժվա՞ր են լինելու քննության հարցերը:
-Բոլորովին,- պատասխանեց էյնշտեյնը,- տալու եմ ճիշտ նույն հարցերը, ինչ անցյալ տարի:
-Սակայն եթե այդպես անեք, միևնույն պատասխանները կլսեք:

-Սխալվում եք, սիրելի գործընկեր,- ժպտալով պատասխանեց էյնշտեյնը,- անցել է ուղիդ մեկ տարի, և միևնույն հարցերի ճիշտ պատասխանները արդեն պիտի նույնը չլինեն, քանի որ այս մեկ տարում գիտությունը հսկայական քայլերով առաջ է գնացել:

Լրացուցիչ աշխատանք

Ավարտում եք դասարանական աշխատանքը:

Ովքեր չեն պատրաստել տեսանյութերը (ռադիոնյութերը) պատրաստում են, հրապարակում են բլոգում և ուղարկում իմ հասցեին:

Անգիր եք սովորում հետևյալ բանաստեղծությունը.

Եղիշե Չարենց

ԶԱՐՄԱՆԱԼԻ ԱՇՈՒՆ

Այս աշունը եկավ, բացվեց, ինչպես երբեք,—
Եկավ, ինչպես զինվոր ու ղեկավար.—
Այս աշունը բերեց իմաստության երգեր
Եվ պայքարի կանչեց — ապագայի համար։—

Եվ աշնան ցուրտ քամին ինձ մարտակոչ թվաց,
Թվաց կռվի կանչող հնչուն շեփոր,—
Եվ անձրևի շնչով երբ երեսիս հևաց —
Ինձ զգացի ես թարմ — և անչափ նո՛ր։ —

Եվ անձրևի թելերն ինձ թվացին թելեր՝
Աշխարհներին կապող և կյանքին խո՛ր,—

Կարծես ծառե՛րն անգամ պայքարի են ելել,
Որ թոթափեն հույզերը — և դառնան նոր...

Շրշյուն աշունն այսօր ինձ՝ գործ ու կյանք վսեմ
Եվ ո՛չ թե մուժ ու մահ ու անկում է գուժում։—
Օ, հիրավի, երբե՛ք ես չեմ տեսել
Մի այսպիսի՜ աշուն...

04. 11. 2016թ.

           Դասարանում

Ընթերցում ենք գրադարանում:

Լրացուցիչ աշխատանք
Դրսում գունեղ աշուն է: ,,Բանաստեղծական աշուն,, նախագծի շրջանակում ընտրում և անգիր եք սովորում աշնանային բանաստեղծություններ (Վահան Տերյան, Համո Սահյան, Եղիշե Չարենց):
Անգիր սովորելուց հետո ռադիոնյութեր կամ տեսանյութեր եք պատրաստում (լավ կլինի, որ բնության գրկում ընթերցեք և նկարահանեք)։ Հրապարակում եք նյութերը, հղումն՝ ինձ ուղարկում:
Ուրախ և ստեղծագործ հանգստյան օրեր եմ մաղթում:

03. 11. 2016թ.

Դասարանում

Պատմվածքների վերլուծում:

Գործնական քերականություն

1.Նախադասության մեջ ընդգծված բառերը դարձրու եզակի և բացատրիր, թե ի՞նչ է փոխվում:

Մայրը քնքշորեն շոյեց երեխայի գանգուրները:

Հուզմունքից ծնկները ծալվում էին:

Տղան սահում էր դահուկներով:

Շատ քայլելուց ոտքերս  հոգնել են:

Արամը բարկությունից մատներն  էր կոտրատում:

Աղջիկն աչքերն էր կկոցել արևից:

2.Նախադասության մեջ ընդգծված բառերը դարձրո՛ւ հոգնակի և փորձի՛ր բացատրել, թե ինչ է փոխվում:

Կաթը տա՛ր  խոհանոց:

Կաթի ամբողջ սերը քաշել ու հյուրասիրում էր քաղաքից եկածներին:

Ալյուրը սեղանին էր դրել ու պատրաստվում էր խմոր շաղախելու:

Լողափի ավազն ասես մաղած լիներ:

Ցորենն ամբարում են պահել:

Երեխայի չարությունն  արդեն բարկացնում էր մորը:

3.Կետերը փոխարինի՛ր փակագծում տրված բառերի եզակի կամ հոգնակի ձևերով՝  դրանց հետ համաձայնեցնելով ընդգծված բայերը:

Խոնավ, ծովի բույրով հագեցած...վանել  խառնիխուռն մտքերը:(օդ)
Լույսն  ու... մարդիկ արևից են ստանում: (ջերմություն)
Երեկոյան բոլոր հիվանդների ...բարձրանար: (ջերմություն)
... ծածկել ամբողջ քադաքր: (փոշի)
Հիմա լվացքը տարբեր... են անում: (փոշի)
Եթե... հարցը լուծվի, կարելի է այստեղ մի երկուշաբաթ ապրել: (սնունդ)

4.Տրված հավաքական գոյականներից յուրաքանչյուրով երկու նախադասություն կազմի՛ր դրանք դնելով եզակի և հոգնակի թվերով:

Ամբոխ, ոհմակ, անտառ, դասարան:

5.Տեքստր համառոտ փոխադրի՛ր:

 Մի անգամ բախտ ունեցա լսելու, թե ինչպե՛ս էին աչքերը գանգատվում:
 -Իրո՛ք, շատ դժբախտ ենր,- ասացին նրանք:- Արդեն մի քանի հարյուրամյակէ, ինչ շատ դժվար ենք ապրում: Մենր միշտ սովոր ենր տեսնելու, որ Արևն է պտտվում Երկրի շուրջը: Բայց հանկարծ հայտնվեց այդ Կոպեռնիկոսը, հայտնվեց այդ Գալիլեյը, և նրանք ապացուցեցին, որ սխալվում ենք, որովհետև Երկի՛րն է պտտվում Արևի շուրջը: Նայում ենք ջրին ու տեսնում, որ ջուրը մաքուր ու զուլալ է: Բայց հայտնվեց հոլանդացի Լևենհուկը, հայտնագործևց մանրադիտակն ու հետն էլ անամոթաբար հայտարարեց, որ ջրի կաթիլի մեջ ավելի շատ կենդանի արարած կա, քան գազանանոցում: Գիշերը նայում ենք երկնքին, ա՛յ, այնտեղ, վերև: Երկինքը սև է, կասկած լինել չի կարող, ախր լա՛վ ենք տեսնում: Բայց պարզվում է, որ այստեղ էլ ենք սխալվել: Մեզ մոտեցնում են աստղադիտակին, ու վերևում միլիոնավոր աստղեր ենք տեսնում: Այնպես որ, հիմա անվիճելի է ու ապացուցված, պիտի անցնենք թոշակի: Լա՛վ: Բայց էլ ով կնայի մանրադիտակներով ու հեռադիտակներով:

Լրացուցիչ աշխատանք

Այսօրվա աշխատանքը բլոգները կարգավորելն է: Տեսեք, թե որ աշխատանքները չեք արել հոկտեմբերի ընթացքում, լրացրեք և հրապարակեք բլոգներում:

Այն սովորողները, ովքեր ունեն անհատական կամ խմբային նախագծեր, աշխատում են նախագծերի շուրջ:

02. 11. 2016թ.

Դասարանում

Բլոգային նյութերի վերլուծում, խմբագրում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Կարդում և բլոգներում վերլուծում եք հետևյալ պատմվածքները.

Վիլհելմ Հաուֆ ,,Երիտասարդ անգլիացին,,

Օ' Հենրի ,,Քանի դեռ սպասում է ավտոմեքենան,,

Օ' Հենրի ,,Կարմրամորթ առաջնորդի փրկագինը,,

Հովարդ Լավկրաֆտ ,,Ուլտարի կատուները,,

31. 10. 2016թ.

Դասարանում

Օ' Հենրի ,,Վերջին տերևը,, պատմվածքի քննարլում, վերլուծում՝ բլոգներում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Կարդում եք պատմվածքները:

Վիլհելմ Հաուֆ ,,Երիտասարդ անգլիացին,,

Օ' Հենրի ,,Քանի դեռ սպասում է ավտոմեքենան,,

Օ' Հենրի ,,Վերջին տերևը,, (կարդում են միայն 8-րդ դասարանցիները)

Օ' Հենրի ,,Կարմրամորթ առաջնորդի փրկագինը,,

Հովարդ Լավկրաֆտ ,,Ուլտարի կատուները,,

Առաջադրանքներ

Պատմվածքը կարդալուց հետո բլոգում վերլուծում եք այն:

Ուշադրություն եք դարձնում.

Ա) Ստեղծագործության ասելիքին (ո՞րն է ստեղծագործության ասելիքը, համաձա՞յն

եք ասելիքի հետ, թե՞ ոչ):

Բ) Անդրադառնում եք կերպարներին և նրանց վարքագծին (առավել մանրամասն 

գրում եք ձեզ դուր եկած կերպարի մասին):

Գ) Հատված, որն ուզում եք քննարկել (առանձնացնում եք հատած, որի շուրջ կուզեիք խոսել):

Դ) Դուրս եք բերում ձեզ դուր եկած հատվածը:

Աշնանային արձակուրդ (հոկտեմբերի 24-28)

Սիրելի՛ սովորողներ, ահա  ,,Ուսումնական աշուն,, նախագիծը: 

Կարդում եք, աշխատում, աշխատանքները հրապարակում եք բլոգներում, հղումներն ուղարկում եք ինձ: 

Բոլորիս մաղթում եմ աշնանային հետաքրքիր օրեր:

20. 10. 2016թ.

Դասարանում

Առաջադրանքներ

Պատմվածքում ի՞նչն է իշխում.

ա) խաղաղության տրամադրությունը

բ) ափսոսանքն ու ցավը

գ) բնության ու կյանքի նկատմամբ հիացումը

դ) կարոտը

ե) այլ մի բան

Ո՞վ կամ ի՞նչն է մեղավոր պատմվածքում արտահայտած ցավի համար:

Պատմվածքում տրամադրությո՞ւնն է իշխում, թե՞ խոհը: Պատասխանդ պատճառաբանի'ր:

19. 10. 2016թ.

Դասարանում

Առաջադրանքներ

Ինչպե՞ս են հակադրված. 

ա) բնությունն ու անտառապահը

բ) գեղեցիկն ու ցավը

գ) հուշն ու իրականությունը

բնութագրիր.

ա) երտասարդ Դիլան դայուն

բ) ծեր Դիլան դայուն

Պատմվածքի վերջին նախադասությունը բացատրիր:

Լրացուցիչ աշխատանք

,,Միրհավ,, պատմվածքը պատմել:

Ավարտել դասարանական աշխատանքը:

18. 10. 2016թ.

Դասարանում

,,Միրհավ,, պատմվածքի քննարկում:

Լրացուցիչ աշխատանք

,,Միրհավ,, պատմվածքը պատմել:

Առաջադրանքներ

• Ինչպե՞ս է կառուցված պատմվածքը: Պահպանվա՞ծ է դեպքերի հերթականությունը:
• Ո՞ր հերոսն է մանրամասն նկարագրված, ինչո՞ւ:
• Գտի՛ր Սոնային նկարագրող և բնութագրող բոլոր հատվածները:
• Ի՛նքդ բնութագրիր Սոնային:
• Համեմատի՛ր պատմվածքում նկարագրված երկու աշունները:
• Ի՞նչ կապ կա.

ա) Սոնայի և միրհավի միջև (բոլոր առնչությունները գտիր)

բ) իրերի, բնության երևույթների նկարագրության և հերոսի անձնական ապրումների միջև: 

17. 10. 2016թ.

Դասարանում

Ակսել Բակունցի ,,Միրհավ,, պատմվածքի ընթերցում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Ակսել Բակունցի ,,Միրհավ,, պատմվածքը պատմել եք սովորում:

Դուրս եք գրում.

5 համեմատություն

5 մակդիր

5 փոխաբերություն

Հիշենք՝ որն է .

համեմատությունը 

մակդիրը 

փոխաբերություն

14. 10. 2016թ.

Դասարանում

Ընթերցում ենք գրադարանում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Կարդալ ստեղծագործությունը.

Ավետիք Իսահակյան

Սիրահար քամին

Մի օր մեղմաշունչ մի քամի Նուբիական բարձունքներից վար 

սահելով անցավ փարավոններիբուրգերի վես ճակատների 

վրայով, իջավ ոսկեալիք Նեղոսի ափերը և մի վայելչակազմ ու

դեռատի արմավենու ոտների տակ փռվեց հևիհև.

-Իմ հրաշագեղ, իմ աննման թագուհի, ես քեզ սիրում եմ. 

ես` աշխարհի անսանձ և ըմբոստոգին, ահա նազելի ոտներիդ 

տակ մարում եմ… Երբ հորիզոնից հորիզոններ էի անցնում,

սրբազան Նեղոսի մեջ տեսա չքնաղ պատկերդ, տեսա և սիրեցի… 

Բա՛ց նվիրական գիրկդ ինձհամար…

Եվ արմավենին արհամարհելով լուռ էր:

-Մի՞թե գութ չունիս, դո՛ւ, որ այդպես քնքուշ ես և գեղեցիկ,

 մի՞թե կթողնես մեռնիմ շեմքիդառջև…

Հեծծեց քամին և մեղմով գրկեց նրա նուրբ իրանը և ուզեց

 համբուրել, բայց արմավենինզայրացած հրեց նրան և ասաց.

-Ի՞նչ ես ձանձրացնում ինձ, անպատկա՛ռ քամի, դու ո՞վ 

ես, որ քեզ սիրեմ. իմ սերը քեզհամար չէ. գնա՛, կորիր դո՛ւ,

 անտուն, անհայր, թափառական… Ես, որ արքայական

պարտեզների երազն եմ, ինչպե՛ս կարող եմ մի մոլորաշրջիկի իմ 

սերը տալ…

-Բայց ես քեզ սիրում եմ բոլոր ծովերի ուժով և խորքով,- հառաչեց 

քամին:

-Դու ո՞վ ես որ, մի՞թե այն չես, որ գիշեր-ցերեկ վայում ես ավերակների մեջ և ամայի ուղիներիվրա 

ունայն դեգերում. ամեն դուռ փակ է քո առջև. դու նախանձից 

տների ճրագներն եսմարում, որովհետև տուն չունիս, թավշյա

 տերևներն ես փոշոտում ու վանում ցանուցիր,որովհետև չար 

ես ու խանդոտ, մերկ ես ու աղքատ, գնա՛, հեռացիր ինձնից…

-Ի՛մ թագուհի, մի՞թե ինձ չես ճանաչում,-ասաց քամին,- ես աշխարհի հզոր, անհաղթ ոգին եմ.ես նա՛ եմ,

 որ շառաչելով Հիմալայան երկնասույզ ժայռերի վրա, մի 

թափով թռչում եմ`քերելով պարթևական Դեմավենտի 

ճակատը պողպատյա և մրրկվելով Արարատյան

գոհարակերտ գագաթին` հասնում եմ մինչև բարձունքները 

Ատլասի:

Ես նա՛ եմ, որ ղողանջելով Քաշմիրի զմրուխտյա հովիտներում, 

սլանում եմ իրար խճճելուհսկայական Ամազոնի նախաստեղծ 

և անթափանց անտառները, ինչպես դեռատի աղջիկըխաղում է իր դեղձան մազերի հետ:

Ես նա՛ եմ, որ գալարելով ու ոլորելով հորձանուտ անդունդները 

Ատլանտիկի, մինչև հրեղենաստղերն եմ թևակոխում. ես նա՛ եմ, 

որ անծայրածիր Սահարայում ավազի բարձրաբերձլեռներ եմ 

շինում, նորից քանդելու համար. ես նա՛ եմ, որ քաղաքների 

նախամայր Մեմփիսըավազի դեղին հեղեղների տակ ծածկեցի…

-Ես սարսափում եմ քեզնից, դո՛ւ դաժան ես, դո՛ւ 

վայրագ ես,- դողդոջուն ասացարմավենին…- Ես 

Նեղոսն եմ սիրում միմիայն. Նեղոսը քեզնից հզոր է, 

բայց և գթոտ. նագիշերները ինձ մեղմանուշ օրոր է մրմնջում և 

նինջս հյուսում չքնաղ երազներով, որ բերում էհեռավոր 

աշխարհների մարմարեղեն լեռնագահերից… Գնա այստեղից,- 

աղաչեցարմավենին:

-Բայց մի՛ վախենար, ի՛մ նազելիս, որովհետև երբ սիրում եմ, 

աշխարհի ամենահեզ,ամենաբարի ոգին եմ դառնում. մի՞թե դեռ 

ինձ չես ճանաչում. ես նա՛ եմ, որ իմ քնքուշ թևերիվրա դրախտի 

բուրմունքներն եմ տարածում աշխարհե-աշխարհ. ես նա՛ եմ, որ սրտահույզքնարի նուրբ լարերն եմ 

թրթռացնում և նրա գեղգեղանքը հասցնում սիրատոչոր հոգիներին.

ես նա՛ եմ, որ դալարագեղ անտառների անհուն լռությունն եմ 

օրորում, աղբյուրներիմարգարիտների մեջ լալիս ու քրքջում… 

Ես նա՛ եմ, որ երկնասլաց արծիվների թևերն եմշարժում և

 նումիդական առյուծների բաշերը հյուսում. ես նա՛ եմ, որ 

արշալույսից մինչևարշալույս մրահոն կույսերի գիշերագեղ 

մազերն եմ շոյում և աստղերի երազները բերումնրանց. և ես 

նա՛ եմ, իմ թագուհիս, որ մշտամրմունջ խոսում եմ արքայական 

Մեմնոնիարձանի հետ, և ես ահա՛ ոտներիդ տակ հիմա սեր եմ 

աղերսում: Գթա՛ ինձ, արձակիր շքեղվարսերդ վրաս, ես հոգնած 

եմ ու տառապած, թո՛ղ համբուրեմ քեզ և երանության մեջ

մոռանամ վշտերս ու խոնջենքս դարևոր և թափառումներս անկայան…

-Ես քեզ չեմ սիրում, չե՛մ սիրում,- բարկացավ արմավենին,- ես 

քեզ ասացի, որ Նեղոսն եմսիրում. նա հզո՛ր է և քնքո՛ւշ, սիրտը 

խորն է նրա և գթով լի. տե՛ս, ինչպե՛ս փայփայում է նաիմ դեմքը 

և միշտ պահում իր սրտի վրա. տե՛ս ի՛նչ գեղեցիկ է նա` վեհ և

 հանգիստ. երկնքիադամանդյա աչքերը մինչև լույս նրան են 

նայում հիացած. արքայափայլ արևը նրա հայելումեջն է 

փայլում-հուրհրում:

Ես միա՛յն, միա՛յն նրան եմ սիրում. նրա ոսկեշուրթ ալիքները 

համբուրում են ինձ ևզովացնում իմ կարոտակեզ հոգին. առավոտից 

մինչև առավոտ մրմնջում է նա ինձպարիկների դյութական երգերը

 և պատմում միշտ հրաշալի հեքիաթներ:

Ահա, կանչում է նա ինձ. իմ մազերի քաղցրաբույր ստվերը պիտի 

իջնի նրա այրված ճակատիվրա. միա՛յն և միա՛յն նրա համար են

 բողբոջում իմ սիրավառ համբույրները:

Կորի՛ր, հեռացի՛ր, ո՛վ դու անտուն պարծենկոտ քամի:

Այսպես ասաց արմավենին և վարսերը կախեց Նեղոսի վրա, որի 

ալիքները թռչում էին վեր,դեպի արմավենու սիրաբորբոք շրթունքները.

-Դո՛ւ, որ ինձ չես սիրում և արհամարհում ես ինձ, հիմա տե՛ս, թե 

ո՜վ եմ ես. քո տերն եմ ես,ո՛վ դու անմիտ, գոռոզ արմավենի, քո 

տե՛րն եմ ես…

Եվ մռնչաց քամին, գալարվեց, զայրացավ քամին, Նեղոսի անշարժ 

ջրերը վայրագ խանդովխառնեց-պղտորեց, դուրս թափեց ափերից. շառաչեցին ծառերն ու 

ծառատունկները բոլոր, ևգետնին փռվեցին, և հողի սյուները 

ամպերի հետ խառնվեցին, դողաց, դողդողաց արմավենին,իսկ 

սիրահար քամին գրկեց նրան ամուր ու հզոր բազուկներով, 

պոկեց արմատից, սեղմեց իրզայրացած ու սիրատոչոր կրծքին 

և տարավ հեռո՜ւ, հետո՜ւ, դեպի անապատները այրվող,դեպի 

ծովերը շափյուղյա, դեպի լեռնագագաթները ձյունափառ…

Դեմավենդ — հանգած հրաբուխ էլբրուսում

Ատլասի լեռներ —  լեռնային երկիր Աֆրիկայի հյուսիս արևմուտքում

Տյուրոս                — հնագույն քաղաք-պետություն Միջերկրական ծովի ափին

Քաշմիր               — նահանգ Հնդկաստանում

Մեմփիս              — քաղաք Հին Եգիպտոսում

Ադրիատիկ ծով — կիսափակ ծով Ապենինյան և Բալկանյան թերակղզիների միջև

Նումիդիա           — պատմական մարզ Հյուսիսային Աֆրիկայում

Նուբիա                — հնագույն երկիր Աֆրիկայում

Հարցեր և առաջադրանքներ

Անծանոթ բառերը դո՛ւրս գրիր և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

Օգտվելով պատմվածքի պատկերներից նկարագրի՛ր

ա) քամուն,

բ) արմավենուն,

գ) Նեղոսին:

Քամուն բնութագրի՛ր

ա) ըստ քամու,

բ) ըստ արմավենու:

Քամուն

ա) մեղադրի՛ր,

բ) արդարացրո՛ւ,

գ) բնութագրի՛ր:

Արմավենուն

ա. մեղադրի՛ր

բ. արդարացրո՛ւ,

գ.բնութագրի՛ր:

Ո՞ւմ կողմն է քո համակրանքը: Ինչո՞ւ:

13. 10. 2016թ.

Դասարանում

Ագուտագավայի «Գորտը» պատմվածքի քննարկում։

Գրավոր վերլուծությունների հրապարակում բլոգներում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Վերլուծե՛լ ,,Գորտը,, պատմվածքը, վերլուծությունը դնե՛լ բլոգում:

1 Տեքստը մեկ նախադասությամբ փոխադրի՛ր:

Սրր Ուոլթըր Ռլեյնը (անգլիացի պետական գործիչ և ծովագնաց) Ամերիկայից   Անգլիա բերեց երկու բույս` կարտոֆիլն ու ծխախոտը: Հավանաբար, նա Անգլիայում առաջին ծխողն է եղել:

Մի երեկո, երբ աշխատասենյակում նստած իր ծխամորճն էր ծխում, հայտնվեց ծառան` մի նամակ ձեռքին: Վերջինս ծխող մարդ երբեք չէր տեսել և կարծեց, թե տերն այրվում է: Նա նամակը գցեց և ահաբեկված դուրս վազեց` գոռալով.

— Տերս այրվում է, տերս այրվում է, ծուխը դուրս է զալիս նրա քթից ու բերանից: Հետո շտապ մի դույլ ջուր բերեց և տիրոջ վրա լցրեց: Վերջինս չհասցրեց անգամ բացատրել, թե ի՛նչ է իր ձեռքինը:

2. Տեքստը երեք նախադասությամբ փոխադրիր`

ա) աոաջին և երկրորդ, չորրորդ և հինգերորդ նախադասությունները մեկական նախադասություն դարձնելով,

բ) երկու նախադասություն հանելով:

Գայլն անցնում էր մի վրանի մոտով: Նա տեսավ, որ այնտեղ հովիվները գառան միս են ուտում: Այդ փաստն անարդարացի թվաց ու շատ նեղացրեց գայլին: Նա մոտեցավ հովիվներին ու բողոքեց: Ասաց.

-Ի՞նչ հարայ-հրոց կբարձրացնեիք, եթե ձեր արածն անեի:

12. 10. 2016թ.

Դասարանում

Լեզվական առաջադրանքների ստուգում: 

Կարդալ Ագուտագավայի «Գորտը» ստեղծագործությունը:

Լրացուցիչ աշխատանք

Կարդալ Ագուտագավայի «Գորտը» ստեղծագործությունը:

Աշխատանք անհատական նախագծերի վրա:

11. 10. 2016թ.

Գործնական քերականություն

Գոյականի տեսակները

1.Պարզի՛ր, թե քերականական ո՛ր հատկանիշի  հիման վրա է կազմվել յուրաքանչյուր խումբը (խմբի բոլոր բաոերն ի՞նչ ընդհանուր հատկանիշ ունեն):

Ա. Ուրարտա, Արա Գեղեցիկ, Արագած, Արգիշտի, Նեղոս, Վահան Տերյան, «Անուշ», Ռուսաստանի Դաշնություն:

Բ. Մանկություն, միամտություն, ուրախություն, սուգ, վիշտ, ահ, հնարավորություն:

Գ. Հայր, մայր, մարդ, կին, ընկեր, եղբայր, հոգեբան, ուսանողուհի, դերասանուհի, անձնավորություն:

2.Քանի ձևով կարող ես, տրված գոյականները բաժանի՛ր երկու խմբի՝ ամեն անգամ կարևորելով գոյականին հատուկ որևէ հատկանիշ:

Երկիր, խինդ, Սատուրն, մարգարե, լիճ, Մովսես, արաբ, ավագ, Արաբական Միացյալ էմիրություներ, սարսափ, դատավոր, Մարտիրոս Սարյան, արիություն, ռնգեղջյուր, գետաձի, Հրագդան, զինվոր, հարազատություն, «Ջութակ ե սրինգ», զգացում:

Գոյականի թիվը

3.Տրված խմբերի գոյականները հոգնակի դարձրու և բացատրի՛ր օրինաչափությունը:

Ա Ուժ, տարր, ծով, նաև, կույտ, բերդ, շենք:

Բ. ճանապարհ, գաղտնիք, հրաշք, մեքենա, շրջան, շինություն, նավահանգիստ:

Գ. Գառ, դուռ, մատ, մուկ, թոռ, ձուկ, լեռ, բեռ:

Գ. Աստղ, արկղ, վագր, անգղ, սանր:

Ե. Ծովածոց, սուզանավ, դաշտավայր, շնագայլ, հեռագիր, լրագիր:

Զ. ֊Քարտաշ, գրագիր, լեռնագործ, բեռնակիր:
է. Մարդ, կին:

4.Փակագծում տրված բաոերը հոգնակի՛ դարձրու և համապատասխան ձևով գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Մրցող ... (լաստանավ) մաքուր էին ու զարդարված գույնզգույն լաթերով:
... (հարթավայր) գարնան հորդացումների ժամանակ գետերը կարող են հակառակ ուղղությամբ հոսել:
... (օդերևութաբան) զգուշացնում են քաղաքին սպառնացող նոր ցիկլոնի մասին:
Գետում ջրի մակարդակը բարձրացել էր ... (սառցադաշտ) պատճառով:
Ջրի հոսանքը դանդաղեցնում են հատակին լցված ... (քարակույտ):
Աշխարհի գեղեցիկ... (ջրվեժ) մեկը` Վիկտորիան, անցյալ դարում է հայտնագործվել եվրոպացիների կողմից:
Շատ ... (ծովախորշ) վերածվել են ցամաքի:

5. Ըստ անհրաժեշտության գոյականները հոգնակի՛ դարձրու և արա՛ համապատասխան փոփոխություններ:

Բուդդայական քահանաները պատմում են, թե երկիրը հենվում է ոսկե գորտի վրա: Գորտը ժամանակ առ ժամանակ քորում է գլուխը կամ ձգում թաթը, որից երկիրը տատանվում է ու նրա վրա մարդը ցնցում  է  զգում: Կամչատկայի բնակիչը այն համոզմանն է եղել, թե գետնի տակ ապրում է; Տուիլ աստվածը, որր երբեմն սահնակով է տեղ գնում: Երկրաշարժ է լինում, երբ սահնակը քաշող շունը վրայից թափ է տալիս լվին: Հետաքրքիր է, թե իրականում ժամանակ առ ժամանակ ի՞նչ է կատարվում մեր երկրի որոշակի գոտում:

Լրացուցիչ աշխատանք

Ավարտել դասարանական աշխատանքը:

10. 10. 2016թ.

Դասարանում

Ընթերցում ենք գրադարանում:

,,Հեծանիվը,, պատմվածքի քննարկում, աշխատանք անհատական վերլուծությունների վրա:

Լրացուցիչ աշխատանք

,,Հեծանիվը,, պատմվածքի վերլուծությունները հրապարակում եք բլոգներում, հղումն ինձ եք ուղարկում: