Առյուծն ու նապաստակը
Առյուծը գտավ քնած նապաստակին և ուզում էր խժռել, երբ հանկարծ տեսավ. որ կողքովփախչում է եղջերուն: Նապաստակին թողեց ու ընկավ եղջերուի ետևից, իսկ
նապաստակըաղմուկից զարթնեց ու փախավ:
Առյուծը շատ վազեց եղջերուի ետևից, բայց չկարողացավ բռնել և վերադարձավ այնտեղ,որտեղ թողել էր նապաստակին: Տեսնելով, որ նա էլ արդեն չքացել է, ասաց.«Տեղն է ինձ,
ձեռքիս որսը բաց թողեցի և դատարկ հույսի ետևից ընկա»:
Առաջադրանքներ
1. Ընտրիր այն միտքը, որն արտահայտում է առակի գաղափարը (ասելիքը): Ընտրությունդպատճառաբանիր:
• Երկու նապաստակի ետևից ընկնողը ոչ մեկին չի հասնի:
• Մարդիկ, ընկնելով շատի ետևից, կորցնում են նաև քիչը:
• Պետք չէ բավարարվել քչով, պետք է ձգտել ավելիին հասնել:
2. Լրացրու միտքը:
Մի որսորդ առյուծի հետք էր փնտրում: Նա փայտահատին հարցրեց, թե չի՞ տեսել արդյոքառյուծի հետքը կամ որջը: Փայտահատը պատասխանեց.
— Ես քեզ հենց իրեն` առյուծին ցույց կտամ:
Որսորդը վախից գունատվեց եւ դողդողալով շշնջաց.
— Չէ, ինձ միայն հետքն է հարկավոր, ոչ թե առյուծը:
Առակը այն մարդկանց մասին է, որոնք ….
3. Վերնագրիր ստացված առակը: Ընտրածդ վերնագիրը պատճառաբանիր:
Կարդա՛
Կուզեի լինել
Կուզեի լինել
Երբ առավոտյան ժամը ութը խփում է, և ես մեր նեղ փողոցով ճամփաեմ ընկնում դեպի դպրոց, ամեն օր դեմս ելնում է մանրավաճառը. <<Ասե~ղ ու թե~լ, քորո~ց,մատանի~, սիրուն օղե~ր»- կանչումէ նա: Եվ ստիպված չէ բնավ շտապելու, ստիպված չէ անպատճառ այս կամ այն փողոցում լինելու, ստիպված չէ այսինչ տեղը գնալու և մանավանդ այսինչ ժամին անպայման տուն վերադառնալու:Կուզեի ես էլ մանրավաճառ լինել, թափառել ամբողջ օրը ճամփաների վրա ու կանչել. ՙԱսե~ղ ու թե~լ, քորո~ց,մատանի~, սիրուն օղե~ր»:Երբ իրիկունները վերադառնում եմ դպրոցից, միշտ հանդիպում եմ պարտիզպանին, որ իր ցանկապատի ետևում հող է մշակում:
Բահը ձեռքին` անում է այն, ինչ որ սիրտն ուզում է` փոշոտում է հագուստները: Եվ ոչ մեկից նկատողություն չի ստանում, երբ արևի տակ վառվում է կամ թրջվում է անձրևից:Կուզեի ես էլ պարտիզպան լինել, մշակել իմ պարտեզը, և ոչ մեկը իմ փորելը չարգերեր:Երբ մութն ընկնում է, ու մայրիկս ինձ ուղարկում է անկողին, իմ բաց պատուհանից տեսնում եմ հաճախ մեր փողոցի պահապանին, որն իջնում և բարձրանում է հաստ փայտը ձեռքին: Փողոցը մութն է ու լռիկ. և հեռվում` ցցի վրա տնկած լապտերը կարծես մի հրեշ լինի` մեկ հատիկ կարմիր աչքով:Իսկ պահապանի ձեռքին երերում է լապտերը, որը քարշ է տալիս իր երկար ստվերի հետ ու բնավ անկողին չի մտնում:Կուզեի ես էլ պահապան լինել, ամբողջ գիշերը քայլել փողոցներով և լապտերովս ստվերները փախցնել:
Հեղինակ՝ Ռուբինդրաթ Թագոր
Հարցեր
Գրի՛ր տրված բառերի բացատրությունը:
մանրավաճառ-
բնավ-
պարտիզպան-
պարտեզ-
լապտեր-
երերալ-
2. Ինչից էր դժգոհ տղան: Ո՞ր հատվածներից է դա երևում:
3.Ինչի՞ց կարող էին դժգոհել, ի՞նչ կարող էին ցանկանալ
մանրավաճառը
պարտիզպանը
պահապանը
4.Ինչպե՞ս կբացատրես վերնագիրը:
5. Լրացրո՛ւ միտքը.
..Կուզեի լինել,, ստեղծագործության մեջ արտահայտված գաղափարը /հեղինակի ասելիքը/ հետևյալն է՝....
6. Շարունակի՛ր ստեղծագործությունը:
Սկսի՛ր այսպես ՝ ,,Կուզեի ես էլ ..... լինել:
Գործնական քերականություն
1. Տրված բառերը գործածելով՝ պատմություն հորինի՛ր:
Ճամփորդ, ընդհանրապես, ձգտել, դրախտային, թռչել, միմիայն, խախտել, թրջել, իջնել, դադար, խաբել, զննել, ընդհատել:
2. Տրված բառերից նոր բառեր կազմի՛ր -ոց (-նոց, -անոց) ածանցով:
ա) Ծաղիկ, հյուր, ավազակ, մեղու:
բ) Վիզ, գոգ, ձեռ, մատ:
զ) Կապել, խարտել, սփռել:
դ) (Քսան) դրամ, (հինգ) կիլոգրամ, (երեք) մետր:
ե) Խշշալ, մռնչալ, զռռալ, ոռնալ, հալհլել:
3. Տրված նախադասության հիման վրա երկու պատմություն հորինի՛ր, որոնցից մեկում ուղղակի հասկացվի, մյուսում՝ փոխաբերաբար:
Կարմիր կովն իր կաշին չի վախի:
4.Պարզի՛ր, թե Ա և Բ բառախմբերը կազմության ինչ տարբերություն ունեն: Այդ բառախմբերը լրացրո՛ւ:
Ա. Հրակարմիր, ջերմաստիճան, կիսագունդ, արևափայլ, ...:
Բ. Հրեղեն, կարմրավուն, ջերմոց, ջերմային, ջերմոցային, աստիճանական, կիսատ, գնդակ, անփայլ, ...:
Հիշի՛ր.
Մեկ արմատից բաղկացած բառերը կոչվում են պարզ բառեր:
Արմատները բաղադրյալ բառի կազմում կարող են լինել հնչյունափոխված և անհնչյունափոխ:
Միայն արմատներով կազմված բաղադրյալ բառերը կոչվում են բարդություններ կամ բարդ բառեր (օրինակ՝ գծագիր, մեծահոգի):
Արմատով և մեկ կամ մի քանի ածանցով կազմված բաղադրյալ բառերը կոչվում են ածանցավոր բառեր (միություն, նախագիծ):
Մեկից ավելի արմատներով և ածանցով (ածանցներով) կազմված բառերը կոչվում են բարդածանցավոր (օրինակ՝ դպրոցաշինություն, մեծահոգաբար):
No comments:
Post a Comment