Friday, March 14, 2014

Տաղ անձնական


Թողած Կարսում, գետի ափին, տունս՝ շինված անտաշ քարով,
Կարսը թողած, Կարսի այգին ու հայրենի երկինքը մով
Եվ Կարինե Քոթանճյանին անգամ չասած մնաս բարով –
Ա՜նց եմ կենում հիմա օտար քաղաքների ճանապարհով:

Անց եմ կենում. շուրջս -մարդիկ, շուրջս դեմքեր հազա՜ր-հազա՜ր.
Շուրջս աշխարհն է աղմկում, մարդկային կյանքն անհավասար. –
Եվ ո՞վ կասի՝ ինչո՞ւ ես դու, – ո՞վ կասի, թե ո՞ւր հասար,
Դեմքերը, ախ, բութ են այնպես՝ կարծես շինված են տապարով:
Գորշ, տաղտկալի ու խելագար երգ է կարծես այս կյանքը մի.
Ինչ-որ մեկի սրտում բացված վերք է կարծես այս կյանքը մի,
Եվ ո՞ւմ համար, էլ ո՞ւմ համար կարոտակեզ երգե հիմի
Սիրտս՝ լցված տարիների սեղմ արճիճով ու կապարով:
Բայց շուրջս թող որքան կուզե աշխարհը այս խնդա, ցնդի –
Ես -հաշմանդամ ու խելագար ու հավիտյա՜ն վտարանդի՝
Դեպի երկի՜նք պիտի գնամ, դեպի եզերքը Ամենտի –
Իմ բա՜րձր, հին ու աստղային երազների ճանապարհով…
Ու էլ ամե՛ն մեղքի համար սիրտս հիմա ունի ներում.
Պիտի անդարձ ես հեռանամ, պիտի գնամ՝ ա՛չքս է հեռուն.
Թե Կարինե Քոթանճյանին տեսնեք Կարսի փողոցներում –
Ասե՛ք նրան՝ Չարենցն ասավ -մնաս բարո՜վ, մնաս բարո՜վ…
1919

Առաջադրանքներ
1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
մով-
տապար-
տաղտկալի-
կարոտակեզ-
վտարանդի-
կապար-

2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
5. Բանաստեղծությունն անգիր սովորե՛ք:

27 comments:

  1. Առաջադրանքներ
    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-Կացին, սակր (երկսայրի):
    տաղտկալի-Ձանձրացուցիչ, անախորժ:
    կարոտակեզ-Կարօտէն այրող, կարօտավառ:
    վտարանդի-Աքսորական, տարագիր, թափառական:
    կապար-Կապտագոյն ծանր մետաղ մը, արճիճ * փամփուշտ:

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի առաջին սերն էր:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը <>, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Իմ կարծիքով հիմնական գաղափարը այն է, որ տնից լավ տեղ չկա: Երբեք ոչ մեկ քեզ համար ավելի շատ չի անհանգստանա քան քո հարազատները, պետք է գնահատել նրանց:
    5. Բանաստեղծությունն անգիր սովորե՛ք:
    Բանավոր

    ReplyDelete
  2. Առաջադրանքներ
    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-անախորժ
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառական
    կապար-կապտագույն ծանր մետաղ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը եղել է Չարենցի առաջին սերը:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը միջնադարյան Հայաստանի մինչև օրս պահպանված մայրաքաղաքներից է: Այն գտնվում է Ախուրյանի աջակողմյան վտակ Կարս գետի ափին, շրջապատված բլրապատ բարեբեր դաշտերով, ծովի մակերևույթից մոտ 1850 մ բարձրության վրա:
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Իմ կարծիքով բանաստեղծության ասելիքը այն է՝ որ,տնից լավ տեղ չկա:
    5. Բանաստեղծությունն անգիր սովորե՛ք:

    ReplyDelete
  3. Առաջադրանքներ
    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով- մետաքսյա նուրբ կտոր, խաղողի տեսակ, կապույտ կուդրակ, որթ, տաշնակ, մատ, վազ, խաղող
    տապար- կացին, միասայրի կամ երկսայրի կացնաձև ռազմական ձենք, փայտատ, սակր, սակուր
    տաղտկալի- Տաղտուկ ձանձրույթ պատճառող, ձանձրալի, 2. Տաղտուկով ձանձրույթով համակված, տաղտուկ արտահայտող 3. Զզվելի, գարշելի Տաղտկալի հաշիվ
    կարոտակեզ- կարոտավառ, Կարոտագին, կարոտամաշ, կարոտատենչ, անձկակեզ, անձկայրաց, անձկատենչ, անձկաբեկ, մեծափափագ:
    վտարանդի- Իր հայրենիքից հեռացած և օտար երկրում բնակություն հաստատած մարդ, տարագիր, պանդուխտ: Սպիտակգվարդիական վտարանդի: Տարագիր, թափառական, թափառիկ, տարագնաց, վտարական, աստանդական, նժդեհ, պանդուխտ, տարկորու, ղարիբ: 2. Աքսորական, աքսորյալ, հալածական, արտահալած, արտահալածական:
    կապար- Դյուրահալ կապտամոխրագույն մետաղ, արճիճ, գնդակ, արճիճ, 1. Խաշ, հաբակ, բենեկուհի: 2. Տես Կապրցախ:

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը եղել է նրա առաջին սերը:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Բանաստեղծության ասելիքն է.
    Տնից լավ տեղ չկա, հարազատներից լավը չկա:

    ReplyDelete
  4. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառական աքսորական
    կապար-մետաղի տեսակ
    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանջյանը Չարենցի սիրած կանանցից էր:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Ինչքան հիշում եմ այս բանաստեղծությունը Չարենցը գրել է պատերազմ գնալուց և իմ կարծիքով նա ուզում է ասել որ տնից, հարազատներից, ծննդավայրից լավ տեղ չկա:

    ReplyDelete
  5. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-Կացին, սակր:
    տաղտկալի-Ձանձրացուցիչ, անախորժ:
    կարոտակեզ-Կարօտէն այրող, կարօտավառ:
    վտարանդի-Աքսորական, տարագիր, թափառական:
    կապար-Կապտագոյն ծանր մետաղ մը, արճիճ * փամփուշտ:

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի առաջին սերն էր:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Ըստ իս հիմնական ասելիքը այն է, որ տնից լավ տեղ չկա: Երբեք ոչ մեկ քեզ համար ավելի շատ չի անհանգստանա քան քո հարազատները, պետք է գնահատել նրանց:
    Home sweet home ))

    ReplyDelete
  6. 1.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտադեձ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառակա
    կապար-մետաղի տեսակ
    2.Կարինե Քոթանջյանը Չարենցի սիրած կանանցից էր:
    3.Եղիշե Չարենցը /Սողոմոնյան/ ծնվել է 1897 թ. մարտի 13-ին Կարս քաղաքում: Նրա ծնողները` գորգավաճառ Աբգար Մարգարի Սողոմոնյանը և Թեկղի Ավետիսի Միրզոյանը, Կարս էին գաղթել Մակու քաղաքից: Դա է պատճառը, որ ծննդավայրի մասին Չարենցը նաև այսպիսի վկայություններ է թողել. ,,Ես եկել եմ հեռու Իրանից: Հայրենիքս է -Խանի Մակուն,,: ,,Բանաստեղծ` ծնված Մակու քաղաքում,,:1908-1912 թթ. սովորել է Կարսի ռեալական ուսումնարանում:1912թ. Թիֆլիսի ,,Պատանի,, հանդեսում Եղիշե Սողոմոնյան ստորագրությամբ տպագրվում է ,,Ծաղիկները հեզ թեքվում են քամու օրորի տակին,, բանաստեղծությունը, իսկ 1914-ին արդեն Եղիշե Չարենց ստորագրությամբ լույս է տեսնում բանաստեղծի առաջին գիրքը` ,,Երեք երգ տխրադալուկ աղջկան,,` նվիրված Աստղիկ Ղոնդաղչյանին: 1915թ. Թիֆլիսում լույս է տեսնում ,,Կապուտաչյա հայրենիք,, պոեմը, 1916թ. ,,Դանթեական առասպել,, պոեմը:1920-ական թթ. առաջին տարիները բուռն շրջան են Չարենցի կյանքում: Մեկը մյուսի հետևից գրում է ,,Էմալե պրոֆիլը Ձեր,,, ,,Փողոցային պչրուհուն,,, ,,Տաղարան,, , ,,Ութնյակներ արևին,, շարքերը, ,,Երկիր Նաիրի,, վեպը:1930-34 թթ. ծնվում են ,,Էպիքական լուսաբաց,, ,,Գիրք ճանապարհի,, ժողովածուները:Չարենցի ձերբակալության հրահանգը տրվել է 1937թ. հուլիսի 26-ին: Երևանի բանտի անմարդկային պայմաններում Չարենցն ապրում է իր կյանքի արյունալիճ կեսօրվա վերջին պահերը: Ահա այս դժոխային պայմաններում 1937 թ. նոյեմբերի 27-ի առավոտյան, Երևանի բանտի հիվանդանոցում օրեր շարունակ տևած անգիտակից վիճակից հետո, բոլորից լքված, անօգնական, իր մահկանացուն է կնքում ժամանակի մեծագույն բանաստեղծը:
    4.Ինչքան էլ գնաս հեռու քո ծննդավայրից մեկ է քո համար ամենահարազատ տեղը քո ծննդավայրն է:

    ReplyDelete
  7. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  8. 1.մով-մավի, ծավի, կապտաթույր, կապույտ:
    տապար-կացին, փայտատ, սակր,սակուր:
    տաղտկալի-ձանձրալի, սրտնեղչ, տաղտուկ: 2. հոգնություն, ձանձրություն:
    կարոտակեզ-կարոտավառ, Կարոտագին, կարոտամաշ, կարոտատենչ, անձկակեզ, անձկայրաց, անձկատենչ, անձկաբեկ, մեծափափագ:
    վտարանդի-տարագիր, թափառական, աստանդական, նժդեհ, պանդուղտ, ղարիբ: 2. աքսորական: 3 փախստական, բռնագաղթված:
    կապար-արճիճ:

    2.Կարինե Քոթանճյանը եղել է նրա առաջին և մեծ սերը:

    3.Կարս (նաև՝ Ղարս), քաղաքԹուրքիաի Հանրապետություն արևելյան մասում՝ պատմական Արևմտյան Հայաստանի, Կարսի նահանգի մայրաքաղաքն է։

    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։

    4.Իմ կարծիքով բանաստեղծության ասելիքը տան ու ընտանիքի կարևոր լինելու մասին էր: Իր բանաստեղծությամբ Չարենցը ուզում էր ասել, որ կյանքում երբեք ոչ ոք չի մտածի քո ամսին այնպես, ինչպես քո ընտանիքի անդամները:

    ReplyDelete
  9. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-Կացին, սակր:
    տաղտկալի-Ձանձրացուցիչ, անախորժ:
    կարոտակեզ-Կարօտէն այրող, կարօտավառ:
    վտարանդի-Աքսորական, տարագիր, թափառական:
    կապար-Կապտագոյն ծանր մետաղ մը, արճիճ *փամփուշտ:
    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի առաջին սերն էր:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Բանաստեղծության աեսլիքը այն է որ տնից լավ տեղ չկա, որ կյանքում ոչ ոք չի մտածի քո մասին ինչքան քո հարազատները:
    5. Բանաստեղծությունն անգիր սովորե՛ք:

    ReplyDelete
  10. 1.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտադեձ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառակա
    կապար-մետաղի տեսակ

    2.
    Կարինե Քոթանջյանը եղել է Չարենցի սիրուհին

    3.
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։

    4.
    Բանաստեղծության ասելիքը այն էր, որքան էլ տնիցտ գնաս հեռու մեկ է տնից լավ տեղ չկա:

    ReplyDelete
  11. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-Կացին, սակր:
    տաղտկալի-Ձանձրացուցիչ, անախորժ:
    կարոտակեզ-Կարօտէն այրող, կարօտավառ:
    վտարանդի-Աքսորական, տարագիր, թափառական:
    կապար-Կապտագոյն ծանր մետաղ մը, արճիճ *փամփուշտ:
    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի առաջին սերն էր:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։
    4.Բանաստեղծը անցել է կյանքի դառնությունների միջով, և նա հետ է նայում դեպի իր մանկություն, իր ծննդավայրը: Կյանքի ներկա դառնությունները նա համեմատում է անհոգ մանկության և ծննդավայրի քաղցրության հետ, Չարենցի մանկության և պատանեկության երազանքը Կարինե Քոթանճյան է՝ նրա առաջին սերը, որին ել դիմում է բանաստեղծը:

    ReplyDelete
  12. 1.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին,երկսայրի
    տաղտկալի-ձանձրալի անախորժ,զզվելի
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառական,աքսորական,երկրից վտարված
    կապար-մետաղի տեսակ

    2.Կարինե Քոթանջյանը եղել է Չարենցի սիրած աղջիկներից մեկը:
    3.Կարսը գտնվում է Այրարատ աշխարհի Վանանդ գավառում: Նրա առաջին տերերը Վանանդի իշխաններն են, որոնք հիշատակվում են IV դարից: Քաղաքի պատմության վաղ շրջանի մասին տեղեկությունները քիչ են: Միայն ստույգ գիտենք, որ այն հայոց պատմության մեջ հայտնի դարձավ ավելի ուշ` IX դարից: IX դարի վերջից Կարսը հիշատակվում է իբրեւ բերդաքաղաք, իսկ 928թ. դառնում է Հայաստանի մայրաքաղաք:

    Սակայն Բագրատունյաց նախորդ երկու մայրաքաղաքների` Բագարանի եւ Երազգավորսի նման Կարսը եւս երկարատեւ չի մնում կենտրոնական թագավորության մայրաքաղաք: 961թ. Աշոտ 3-րդը Բագրատունյաց թագավորության մայրաքաղաք է հռչակում Անին, իսկ Կարսը մնում է որպես Բագրատունիների կրտսեր ճյուղի Կարսի կամ Վանանդի ֆեոդալական փոքր թագավորության մայրաքաղաք:

    1053թ-ից Կարսը պարբերաբար ենթարկվում է Սելջուկների ասպատակություններին: 1064թ Կարսի վերջին հայ թագավոր Գագիկը, որպեսզի ապահովի Կարսը հետագա Սելջուկյան արշավանքներից, զիջում է այն բյուզանդացիներին դրա դիմաց ստանալով Կապադովկիայի Ծամնդավ քաղաքը: Շուտով Կարսը գրավում են Սելջուկ թուրքերը: 1198-1236թթ հայազգի զորավարներ Զաքարե եւ Իվանե Զաքարյանները ազատագրեցին Կարսը եւ Հայաստանի մի հատվածը հիմնելով իրենց իշխանությունը:

    XI-XIII դդ. Կարսի բնակչության թիվը անցնում էր 50.000 մարդուց, իսկ դա այդ ժամանակաշրջանի քաղաքների բնակչության համար շատ մեծ թիվ էր:

    Մոնղոլները 1236թ. Հյուսիսային Հայաստանի մյուս քաղաքների հետ միասին գրավում եւ ավերում են նաեւ Կարսը: 1394թ. Կարսը ավերվում է Լենկթեմուրի հորդաների կողմից, իսկ հետագայում ձեռքից ձեռք է անցնում կարա-կոյունլու ու ակ-կոյունլու թուրքմենական ցեղերի, ապա թուրքերի եւ պարսիկների տիրապետության շրջանում:

    1877-1878թթ ռուս-թուրքական պատերազմի ժամանակ Կարս քաղաքը եւ նրա շրջակայքը միացվեցին Ռուսաստանին: Ռուսական կայսրությանը նոր միացրած տարածքներից կազմվեց Կարսի մարզը` Կարս, Օլթի, Արդահան եւ Կաղզվան օկրուգներով: Մարզի կենտրոնը Կարսն էր:

    Առաջին համաշխարհային պատերազմի վերջում Կարս քաղաքն ու մարզը, Բրեստի 1918թ. մարտի 3-ի պայմանագրով, նորից անցան Թուրքիային: Այստեղ հայ բնակչության զգալի մասը զոհ գնաց կոտորածներին, իսկ մնացածը գաղթեցին Արեւելյան Հայաստան եւ Հյուսիսային Կովկաս: 1919թ ապրիլին Կարս մտան Հայաստանի Առաջին Հանրապետության զորքերը: Մեկ տարվա ընթացքում հսկայական քանակության հայ գաղթականներ տեղափոխվեցին Կարս քաղաքը եւ շրջակայքը: Սակայն 1920թ ամռանը երկրորդ թուրք-հայկական պատերազմի ժամանակ քաղաքը գրավվեց թուրքական զորքերի կողմից եւ կրկին անգամ կազմակերպվեց հայ բնակչության կոտորած:

    Ներկայումս Կարսը Թուրքիայի կազմի մեջ է, փոքրիկ եւ անշուք քաղաք: Անցյալի փառքից մնացել է միայն անունը:

    4.Բանաստեղծությունում Չարենցը նկարագրում է իր ցավը Հայոց Ցեղասպանությունից հետո: Նկարագրում է իր տունը և իր սիրուն:Նա իր բանաստեղծությամբ արտահայտում էր սրտի ցավը և մխիթարանքը՝ Կարինե Քոթանջյանը:

    ReplyDelete
  13. Մով-կապույտ մավի
    տապար-կացին
    տաղկտաի-Տաղտուկ ձանձրույթ պատճառող, ձանձրալի
    կարետակեզ- կարոտավառ
    վտարանդի-Իր հայրենիքից հեռացած և օտար երկրում բնակություն հաստատած մարդ
    կապար-Դյուրահալ կապտամոխրագույն մետաղ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի սիրուհին էր,որից հեռացել էր Չարենցը:

    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։

    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Ասելիքը այն էր, որ նա լքեց իր Կարսը եւ սիրած էակին, եւ նա մտածում էր, որ ամենալավ վայրը ծննդավայրն է եւ տունը:

    ReplyDelete
  14. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-մետաքսյա նուրբ՝ խիտ և բարակ կտոր
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտակեզ-կարոտից կիզվող՝ հալվող մաշվող
    վտարանդի-թափառական
    կապար-դյուրահալ կապտամոխրագույն մետաղ, արճիճ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի գերուհին էր։
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարս (նաև՝ Ղարս), քաղաք Թուրքիայի Հանրապետության արևելյան մասում՝ պատմական Արևմտյան Հայաստանում, Կարսի նահանգի մայրաքաղաքն է։
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։

    Քույր քաղաքներ

    Կարսի քույր քաղաքներն են.
    Գանձակ, Ադրբեջան
    Վեզել, Գերմանիա
    Քութայիս, Վրաստան
    Կիրքենես, Նորվեգիա
    Բուրսա, Թուրքիա
    Էդիրնե, Թուրքիա
    Քաղաքում վեր է խոյանում Առաքելոց եկեղեցին որը կառուցվել է Աբաս Ա Բագրատունին։
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Ինձ թվում է բանաստեղծության ասելիքն այն էր, որ պետք չէ լինել երախտամոռ։

    ReplyDelete
  15. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-Աքսորական
    կապար-մետաղի տեսակ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը եղել է Չարենցի կանանցից մեկը:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը գտնվում է Այրարատ աշխարհի Վանանդ գավառում: Նրա առաջին տերերը Վանանդի իշխաններն են, որոնք հիշատակվում են IV դարից: Քաղաքի պատմության վաղ շրջանի մասին տեղեկությունները քիչ են: Միայն ստույգ գիտենք, որ այն հայոց պատմության մեջ հայտնի դարձավ ավելի ուշ` IX դարից: IX դարի վերջից Կարսը հիշատակվում է իբրեւ բերդաքաղաք, իսկ 928թ. դառնում է Հայաստանի մայրաքաղաք:Ներկայումս Կարսը Թուրքիայի կազմի մեջ է, փոքրիկ եւ անշուք քաղաք: Անցյալի փառքից մնացել է միայն անունը:
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Բանաստեղծության ասելիքը այն է, որ ուր էլ գնաս ամենա լավ տեղը քեզ համար քո տունն է մնալու:

    ReplyDelete
  16. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառական աքսորական
    կապար-մետաղի տեսակ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանջյանը Չարենցի գերուհին էր:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարս (նաև՝ Ղարս), քաղաք Թուրքիայի Հանրապետության արևելյան մասում՝ պատմական Արևմտյան Հայաստանում, Կարսի նահանգի մայրաքաղաքն է։
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Այս բանաստեղծությունով Չարենցը նկարագրում է իր ցավը ցեղասպանությունից հոտո, այն որ իր համար ամենա լավ վայրը դա իր ծննդավայրն է տունն է: Այսինքն ուր էլ գնաս, ինչքան էլ լավ լինի այնտեղ, բայց ոչ մի վայր, ոչ ոգ չի կարող փոխարինել քո տունն ու հարազատներին:

    ReplyDelete
  17. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառական աքսորական
    կապար-մետաղի տեսակ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի առաջին սերն էր:

    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։


    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Ալեքը այն էր որ ինչքան տնից հեռու դու լինես հիշիր տունտ ու գնա հասիր քո նպատակին:

    ReplyDelete
  18. Առաջադրանքներ
    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-Իր հայրենիքից հեռացած և օտար երկրում բնակություն հաստատած մարդ
    կապար-արճիճ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Եղիշե չարենցի առաջին սերն է եղել:

    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարս (նաև՝ Ղարս), քաղաք Թուրքիայի Հանրապետության արևելյան մասում՝ պատմական Արևմտյան Հայաստանում, Կարսի նահանգի մայրաքաղաքն է։Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։

    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Իմ կարծիքով այս բանաստեղծության հիմնական ասելիքը այն է, որ քո տնից, քո հարազատներից և ծննդավայրից լավ տեղ չկա և այն, որ ամենից շատ քեզ այս աշխարհում քո հարազատներն են սիրում:
    5. Բանաստեղծությունն անգիր սովորե՛ք:

    ReplyDelete
  19. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-անախորժ
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառական
    կապար-կապտագույն ծանր մետաղ
    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի առաջին սերն էր:
    3.Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։
    4.Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Նա գտնվում էր իր տնից հեռու և կարոտում իր տունը, այսինքն ուզում էր ասել, որ տնից լավ տեղ չկա։

    ReplyDelete
  20. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-կապույտ
    տապար-Կացին, սակր (երկսայրի):
    տաղտկալի-Ձանձրացուցիչ, անախորժ:
    կարոտակեզ-Կարօտէն այրող, կարօտավառ:
    վտարանդի-Աքսորական, տարագիր, թափառական:
    կապար-Կապտագոյն ծանր մետաղ մը, արճիճ * փամփուշտ:

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի առաջին սերն էր:

    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը <>, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։

    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Իմ կարծիքով հիմնական գաղափարը այն է, որ տնից լավ տեղ չկա: Երբեք ոչ մեկ քեզ համար ավելի շատ չի անհանգստանա քան քո հարազատները, պետք է գնահատել նրանց:

    ReplyDelete
  21. Առաջադրանքներ
    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով- կապույտ, մավի
    տապար- կացին, միասայրի կամ երկսայրի կացնաձև ռազմական զենք:
    տաղտկալի- տաղտուկ ձանձրույթ պատճառող, ձանձրալի, զզվելի, գարշելի Տաղտկալի հաշիվ
    կարոտակեզ- կարոտող, կարոտավառ
    վտարանդի-իր հայրենիքից հեռացած և օտար երկրում բնակություն հաստատած մարդ, տարագիր, պանդուխտ
    կապար-դյուրահալ կապտամոխրագույն մետաղ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը եղել է այն առաջին աղջիկը ում սիրել է Եղիշե Չարենցը:
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    արս բերդը Մեծ Հայքի Արարատ նահանգի Վանանդ գավառի գլխավոր բերդերից մեկն է: Անվանել են նաև ՙԿարուց բերդ՚, ՙԱմրոցն Կարուց՚,ՙԱմուրն Կարուց՚ անուններով: Կարսը գտնվում է Ախուրյանի աջակողմյան վտակ Կարսի գետի ափին, 1850մ. բարձրության վրա: Կարսը մատենագրության մեջ հիշատակվում է 9-10դդ, սակայն որպես բերդ կամ բնակավայր գոյություն է ունեցել դեռ հնագույն ժամանակներից (մ.թ.ա.9-6դ.):

    Կարսի մասին շատ տեղեկություններ են հայտնում բյուզանդական, վրացական, թուրքական և ռուսական աղբյուրները: Հնում Կարսը մտնում էր Այրարատ աշխարհի Վանանդ գավառի մեջ: Նրա առաջին տերերը Վանանդի նախարարներն էին, իսկ Կարսը նրանց գլխավոր բերդն ու նստոցն էր: 9-րդ դարից Կարսը հիշատակվում է որպես բերդաքաղաք, իսկ 928թ-ից դարձավ Հայաստանի մայրաքաղաքը:

    961թ-ին մայրաքաղաքը տեղափոխվեց Անի, իսկ Կարսը մնաց Բագրատունիների կրտսեր ճյուղի, Կարսի կամ Վանանդի‎‎‎ ‎‎‎‎‎‎‎‎‎ ‎թագավորության մայրաքաղաք:

    Կարսի եկեղեցի
    Կարսի Առաքելոց եկեղեցին կառուցվել է Աբաս Բագրատունու թագավորության օրոք 928-953թթ: Կենտրոնագմբեթ կառույց է, չորս ափսիդով, արևելքի երկու ավանդատներով: Գմբեթարդն ունի գուտեր: Թմբուկն արտաքուստ 12 նիստանի է, զարդարված զույգ վորմնասյուներին հիմնվող քանդակազարդ կամարաշարով: Նիստերի հատման կողերին կամարաշարի անկյուններից վեր կան մարդու կերպարանքով բարձրաքանդակներ:

    Ս.Առաքելոց եկեղեցին 1579թ-ին առաջին անգամ օսմանցիների կողմից վերածվել է մզկիթի: Այսօր էլ այն գործող մզկիթ է, սակայն ոչ մի ճարտարապետական փոփոխության չի ենթարկվել: Իր վրա հստակորեն կրում է Բագրատունյաց արքաների զինանշանը և չորս ավետարանիչների պատկերները: Ս.Առաքելոցում իշխում է հայկական ոգին:

    Կարսի հյուսիսում, Կարսա գետի ափին անառիկ տեղում կառուցված էր միջնաբերդը, որը ստորգետնյա ուղով կապված էր գետի հետ, ուներ քարաշեն ամրակուռ պարիսպներ` պահակատներով, երկաթե երեք դարպասներով, 220 ամրակուռ աշտարակներով և 2080 պատնեշ պատվարներ: Պարիսպների անկյուններին կային չորս մեծ աշտարակներ հայկական արձանագրություններով: Բերդը արտաքինից կանգուն է, երիտասարդ, ներսից մասամբ ավերված, ժամանակ առ ժամանակ փոքրիկ վերանորոգումների է ենթարկվել, ինչի հետքերը երևում են շինության պատերին: Պահպանվում է որպես տուրիստական կենտրոն:
    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Իմ կարծիքով իմաստը այն է, որ որտեղել լինես ինչ էլ անես, ամենալավը տեղը դա քո տունն է, քո ծննդավայրը:
    5. Բանաստեղծությունն անգիր սովորե՛ք:

    ReplyDelete
  22. Առաջադրանքներ
    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով- կապույտ
    տապար- կացին
    տաղտկալի- ձանձրալի
    կարոտակեզ- կարոտավառ
    վտարանդի- աքսորական, թափառական
    կապար- մետաղի տեսակ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը եղել է Եղիշե Չարենցի առաջին և մեծ սերը:

    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։

    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Իմ կարծիքով բանաստեղծության հիմնական ասելիքը այն է՝ որ տնից լավ տեղ չկա:


    ReplyDelete
  23. Առաջադրանքներ
    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով - կապույտ
    տապար - կացնաձեւ ռազմական զենք
    տաղտկալի - ձանձրույթ
    կարոտակեզ - կարոտատենչ
    վտարանդի - Իր հայրենիքից հեռացած և օտար երկրում բնակություն հաստատած մարդ, տարագիր, պանդուխտ:
    կապար - Դյուրահալ կապտամոխրագույն մետաղ:

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանճյանը Չարենցի կյանքում եղել է կարեւոր մարդ , նա Չարենցի ամենամեծ սերն է եղել:

    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարսը, ինչպես և Հայաստանի միջնադարյան շատ քաղաքներ, սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։

    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Բանաստեղծության ասելիքն այն է , որ ծննդավայրից լավ տեղ չկա:

    ReplyDelete
  24. Առաջադրանքներ
    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով-Կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-անախորժ
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառական, աքսորական
    կապար-արճիճ (մետաղ)

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:
    Կարինե Քոթանջյանն եղել է Եղիշե Չարենցի առաջին սերը
    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:
    Կարս անունը եղել է նաև Ղարս: Կարսը գտնում է Թուրքիայի հանրապետության արևելյան մասում: 9 - 13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։ Հետագայում՝ պարսկա–թուրքական տիրապետության մռայլ ժամանակներում, Կարսի հայկական բերդը, որը գտնվում է քաղաքի արևելյան մասում, շարքից դուրս է եկել։ Սակայն թուրքերը, հաշվի առնելով Կարսի սահմանամերձ լինելը, այն պարբերաբար ամրացրել են պաշտպանական նոր կառույցներով։ Ամրակայվող աշխատանքները շարունակվել են այն աստիճանի, որ Կարսը, որպես ամրություն, 19-րդ դարի կեսերին համարվում էր աշխարհում հռչակ ունեցող բերդ։

    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Իմ կարծիքով` նա ուզում է ասել, որ ինչքան էլ հեռու գնաս ծննդավայրիցդ, բարեկամներիցդ, տնիցդ, մեկ է, կարոտելու էս այդ ամենը:

    ReplyDelete
  25. Առաջադրանքներ

    1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.

    Մով- կապույտ, կապտաթույր
    Տապար- կացին, փայտատ
    Տաղտկալի- ձանձրալի,
    Կարոտակեզ- կարոտավառ
    Վտարանդի- թափառական, տարագիր
    Կապար- արճիճ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը:

    Կարինե Քոթանճյանը ՝ Եղիշե Չարենցի առաջին սերն է եղել:

    3. Տեղեկություն հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին:

    Եղիշե Չարենցը ծնվել է 1897թ. Մարտի 13-ին, Կարսում: Երկար տարիներ Չարենցի ծննդյան վայրը գիտնականների և բանասերների վեճի առարկա էր, որովհետև նրա թղթերում պահպանվել էր պարսկական մի անձնագիր, որտեղ նշված էր, որ նա ծնվել է Պարսկաստանի Մակու քաղաքում: Բանն այն է, որ 1919թ. Չարենցը իր ընկերոջ՝ Գևորգ Աբովի հետ մեկնում է Կարս՝ նորաբաց հայկական դպրոցներում ուսուցչությամբ զբաղվելու: Բայց քանի որ Հայաստանի Հանրապետության օրենքի համձայն զինապարտներին չէր թույլատրվում ուսուցչությամբ զբաղվել , նրանք, օգտագործելով Չարենցի հոր՝ Աբգար աղայի կապերը, ձեռք են բերում Պարսկական անձնագրեր:

    4. Ձեր կարծիքով որն է բանաստեղծության ասելիքը:

    Իմ կարծիքով՝ Եղիշե Չարենցը տեսավ մարդկանց բութ և անհաղորդ դեմքերը և նրա համար շատ դժվար էր շարունակել ապրելը իր ծննդավայրում: Այդ պատճառով նա թողեց իր ծննդավայրը և իր սիրած էակին, որին նույնիսկ մնաս բարով չասեց:

    ReplyDelete
  26. 1. Բացատրե՛ք հետևյալ բառերը.
    մով- կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտակեզ- կարոտագին
    վտարանդի- թափառական
    կապար- մետաղ

    2. Փորձե՛ք պարզել, թե ով է եղել Կարինե Քոթանճյանը: Կարինե Քոթանճյանը եղել է Եղիշե Չարենցի առաջի սերը:

    3. Տեղեկություններ հավաքե՛ք Չարենցի ծննդավայրի՝ Կարսի մասին: Կարսը սկզբում բերդ է եղել, և հայ պատմիչներն այն հենց այդպես էլ ներկայացնում են՝ «Բերդ Կարուց»։ 9-13-րդ դարերում բերդի շուրջն էլ ծավալվել է քաղաքը, իսկ այն վերածվել է միջնաբերդի։

    4. Ձեր կարծիքով ո՞րն է բանաստեղծության ասելիքը:
    Իմ կարծիքով Եղիշե Չարենցը այս բանաստեղծությունով ուզում էր ասել, որ ուր էլ գնաս, ինչ էլ անես, քո հայրենի տունը երբեք չես մոռանա:

    ReplyDelete
  27. 1. մով-կապույտ
    տապար-կացին
    տաղտկալի-ձանձրալի
    կարոտակեզ-կարոտավառ
    վտարանդի-թափառական աքսորական
    կապար-մետաղ
    2. Կարինե Քոթանջյանը եղել է Չարենցի սիրած աղջիկներից:
    3.Չարենցը Գուրգեն Մահարուն պատմել է, թե Կարս էր եկել Չարենց ազգանունով մի բժիշկ, որի ցուցատախտակի «Չարենց» մակագրությունն էլ վերցրել է։ Պատանեկան տարիների մտերիմները այլ բացատրություններ էլ են տալիս։ Ըստ Կարինե Քոթանջյանի՝ բանաստեղծը Չարենց է մկրտվել, որովհետև մանկուց եղել է չար երեխա։ Նրան այնքան են չար ասել, որ Չարենց էլ մնացել է։ Իսկ Անուշավան Ջիդեջյանը (Վիվան) բանաստեղծի կողմից վկայել է, որ Չարենց անունն առաջացել է Ալեքսանդր Պուշկինի «Անչար» ոտանավորի հնչյունական տեղաշարժերի հետևանքով։
    4. Իմ կարծիքով բանաստեղծության ասելիքն այն է, որ ուր ել գնաս, տնից լավ տեղ չկա:






    ReplyDelete

«Վախթանգ Անանյան» հայրենագիտական-ուսումնական-մշակութային-գրական-ճամփորդական նախագիծ

Վախթանգ Անանյանը համացանցում Կյանքը և գործունեությունը Պատմվածքներ Անանյանի   ստեղծագործություններից «Որսորդական պատմվածքներ» ...